Abraham H. Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi
08
May
Abraham H. Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi
Maslow’a göre insanoğlunun ihtiyaçlarının bir hiyerarşisi bulunmak zorundaydı. Abraham Maslow tarafından ortaya atılan ihtiyaçlar hiyerarşisi kapsamında, gereksinimlerin belirli bir düzen ve sıra içerisinde ele alınır. Bunlardan alt basamaktaki gereksinimin karşılanması durumunda bir üst basamaktakine geçilebileceği vurgulanır. Yani hiyerarşideki bir üst seviyeye geçebilmek için bir önceki seviyenin ihtiyaçları doyurulmak zorundadır. Bireyde kişilik oluşumu için bütün gereksinimlerin belirli ölçülerde karşılanması gerektiği gibi ilkeler söz konusudur. (1)
Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi
- Fizyolojik İhtiyaçlar: Yemek yeme, su içme, nefes almak, uyumak gibi temel insani ihtiyaçlardır.
- Güvenlik İhtiyacı: Meslek ve iş sahibi olmak, barınmak, tehlikelerden korunmak, ekonomik olarak kendine yeter olmakla alakalı hiyerarşik ihtiyaçtır.
- Sevgi / Aitlik İhtiyacı: Yaşanılan toplumda bir şeyleri sevmek, kendini onlara ait hissetmektir. Evcil hayvanlar, sokak hayvanları, bitkiler, nesneler…
- Saygı / Statü İhtiyacı: Bireyin insanlar tarafından saygı gördüğünü ve değerli olduğunu hissetmesiyle alakalı bir ihtiyaçtır. Toplumda önemli bir konumda yer almayı istemek buna örnektir.
- Bilme / Anlama İhtiyacı: Bilmediklerini öğrenmek adına çabalayan, merak eden, felsefe yapan, yaşamı sorgulayan, gündemi takip eden, dünyada veya ülkesinde neler olup bittiğini araştırmaya iten ihtiyaçtır.
- Estetik İhtiyacı: Sanatsal etkinliklere meraklı, tiyatro, edebiyat, sinema gibi etkinliklere dahil olduran ihtiyaçtır.
- Kendini Gerçekleştirme: En üst basamaktır. Bireyin özünde olan potansiyeli farkına varıp bunu ortaya çıkarmasıdır. Bireyin dengeli bir şekilde yaşayıp olgun ve anlayışlı olmasıdır. Farkına vardığı bir yeteneğini geliştirip kendisine ve çevresine yarar sağlayacak şekilde kullanmasıdır.
Kendini Gerçekleştirme Sürecindeki Bireyin Sahip Olması Gereken Nitelikleri
Kendini gerçekleştiren insana, Maslow (1970) tarafından
- verimli olma,
- üretken olma,
- yaratıcı olma,
- içten duygu ve davranışlara sahip olma,
- çevresinden bağımsız özerk bir yapıya sahip olma,
- başkalarına saygılı ve başkalarını olduğu gibi kabul etme özellikleri atfedilmiştir (akt. Aydın ve ark., 2013, s. 1482).
Maslow’un kendini gerçekleştiren insanın özelliklerinde yoğun olarak psikolojik sağlığı yerinde olan, başkalarına saygılı, hoşgörülü, derin insan ilişkileri kurabilen, yaşamaktan keyif alan bir çerçeve çizmiştir.
KAYNAKÇA:
- Çoban, G. S. (2021). Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi kendini gerçekleştirme basamağında gizil yetenekler. European Journal of Educational and Social Sciences, 6 (1), 111 – 118.